Câu chuyện ngày Tết và ý nghĩa món giò thủ
Ngày Tết luôn là dịp để người Việt sum họp bên gia đình và chuẩn bị những món ăn truyền thống. Tôi còn nhớ, vào thời bao cấp khó khăn, mỗi khi Tết đến xuân về, cả họ hàng lại chung nhau “đụng” một con lợn để đón Tết. Khi ấy, chẳng có sẵn nhiều của ngon vật lạ, từng phần thịt của con lợn đều được cân đo đong đếm kỹ lưỡng, mỗi phần có một nhiệm vụ riêng:
•Móng giò và sườn thì để nấu canh măng – món canh không thể thiếu trong ngày Tết.
•Thịt thăn được đem làm ruốc để ăn dần qua năm.
•Thịt ba chỉ dùng gói bánh chưng vuông vắn, thơm ngon.
•Thịt mông giã nhuyễn để làm giò lụa.
•Còn phần thủ lợn – với tai, mũi, lưỡi – được các cụ tận dụng làm món giò thủ, xào cùng nấm mèo và nấm hương, rồi gói trong lá chuối thơm mùi quê hương.
Hương vị của món giò thủ không chỉ nằm ở sự giòn sần sật của thịt thủ, mà còn ở cảm giác mộc mạc, đậm đà. Đó là món ăn không thể thiếu trên mâm cỗ Tết, gợi nhớ hình ảnh cả gia đình quây quần bên nhau. Hôm nay, tôi sẽ cùng bạn vào bếp để làm món giò thủ xào – một món ăn mang hương vị truyền thống Việt Nam mà ai thưởng thức cũng thấy nhớ quê.
Nguyên liệu cần chuẩn bị
Để làm món giò thủ chuẩn vị truyền thống, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:
•Phần thịt thủ lợn: bao gồm tai, mũi, và lưỡi heo (khoảng 800g – 1kg). Đây là thành phần chính, tạo nên độ giòn đặc trưng cho món ăn.
•Mộc nhĩ (nấm mèo): 50g.
•Nấm hương: 30g.
•Lá chuối: Dùng để gói giò (hoặc khuôn ép nếu không có lá chuối).
•Gia vị: Nước mắm ngon, tiêu xay, hạt nêm, hành tím, tỏi.
Mẹo chọn nguyên liệu:
1.Thịt thủ lợn: Chọn phần thịt tươi, có màu hồng nhạt, không có mùi ôi. Phần tai heo phải dày, mũi heo không bị nhớt, lưỡi heo sáng màu.
2.Nấm mèo và nấm hương: Chọn nấm mèo dày, không quá già, còn nguyên vẹn. Nấm hương nên có mùi thơm đặc trưng, không bị mốc.
3.Lá chuối: Lá chuối tươi xanh sẽ giúp món giò thơm hơn, bạn có thể mua ở chợ hoặc cửa hàng.
Các bước thực hiện món giò thủ xào
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
1.Sơ chế thịt thủ lợn:
•Phần thịt thủ bao gồm tai, mũi và lưỡi cần được làm sạch kỹ.
•Luộc sơ thịt trong nước sôi có pha chút muối, sau đó cạo sạch lông và lớp màng bám trên lưỡi heo. Rửa lại bằng nước sạch.
•Thái lát mỏng từng phần, chú ý thái đều tay để miếng thịt khi xào chín sẽ giòn và đẹp mắt.
2.Chuẩn bị nấm mèo và nấm hương:
•Ngâm nấm mèo và nấm hương trong nước ấm khoảng 15 phút để nở mềm, sau đó rửa sạch.
•Thái sợi nấm mèo và nấm hương vừa ăn.
3.Chuẩn bị gia vị:
•Băm nhỏ hành tím và tỏi.
•Chuẩn bị tiêu xay, nước mắm ngon và hạt nêm để xào thịt.
Bước 2: Xào giò thủ
1.Phi hành tím và tỏi trong chảo lớn với lửa vừa cho đến khi thơm và vàng.
2.Cho phần thịt thủ đã thái vào chảo, đảo đều tay.
•Lưu ý xào với lửa lớn vừa để thịt săn lại, không ra quá nhiều nước.
3.Khi thịt săn và ngấm gia vị, nêm:
•2 thìa canh nước mắm ngon.
•1 thìa hạt nêm.
•1 thìa cà phê tiêu xay.
•Sau đó, cho nấm mèo và nấm hương vào xào chung. Đảo đều để tất cả nguyên liệu hòa quyện với nhau.
4.Khi hỗn hợp thịt và nấm đã dậy mùi thơm, bạn tắt bếp và để thịt nguội bớt trước khi gói.
Bước 3: Gói giò và ép khuôn
1. Dùng lá chuối:
•Trải lá chuối ra bàn, lau sạch bằng khăn ẩm.
•Cho phần giò thủ xào vào lá chuối khi còn nóng, cuộn tròn và chặt tay. Dùng dây lạt hoặc dây nilon để buộc cố định.
2. Dùng khuôn ép:
•Nếu không có lá chuối, bạn có thể dùng khuôn ép inox. Cho phần giò xào vào khuôn, ép chặt để tạo thành khối chắc chắn.
3. Để giò nguội hoàn toàn rồi bảo quản trong tủ lạnh từ 6-8 tiếng. Khi giò đã săn chắc, bạn có thể lấy ra và cắt lát mỏng để thưởng thức.
Thưởng thức món giò thủ
Giò thủ ngon nhất là khi được cắt thành từng lát mỏng, ăn kèm với dưa hành và bánh chưng. Vị giòn của tai, lưỡi hòa cùng mùi thơm của nấm mèo, nấm hương, chút cay nhẹ của tiêu khiến món ăn trở nên đặc biệt.
Đây không chỉ là một món ăn, mà còn là một phần của ký ức, mang theo giá trị truyền thống trong mâm cỗ Tết Việt. Từ những ngày khó khăn thời bao cấp đến hiện đại, giò thủ vẫn giữ nguyên hương vị đậm đà và ý nghĩa của sự sum họp.
Lời nhắn nhủ
Tự tay làm món giò thủ cho ngày Tết không chỉ là cách để giữ gìn truyền thống, mà còn là cơ hội để kết nối gia đình. Mỗi lát giò thủ là một lát hương vị quê hương, một lát ký ức, nhắc nhở chúng ta về những giá trị giản dị nhưng đầy ý nghĩa.
Chúc bạn thành công và có một cái Tết thật đầm ấm bên gia đình!
